In dit artikel ontdek je hoe je teksten pakkender kunt maken door te sleutelen aan werkwoordstijden. Maar je leert ook iets over het verzetten van echte klokken in een oud kasteel.
Wist je dat er in het Engelse plaatsje Windsor een verborgen tijdzone bestaat? Binnen de muren van Windsor Castle – het kasteel waar de Britse koningin woont – vind je een klein gebiedje waar het precies vijf minuten later is dan op andere plekken. En daar is een Nederlander verantwoordelijk voor.
Zijn naam is Fjodor van den Broek. Hij komt oorspronkelijk uit Zeewolde, maar hij werkt al enkele jaren als klokkenspecialist op Windsor Castle.
Werkwoordstijden zijn als klokken
Bij de overgang naar de zomer- en wintertijd is het voor hem hard werken. Hij zet dan 400 antieke klokken in het paleis een uur vooruit of achteruit. De rest van het jaar is Fjodor zoet met onderhoud en reparaties aan de eeuwenoude uurwerken.
Maar zijn doel is niet om alle klokken in het kasteel precies gelijk te laten lopen. Dat onthulde de Nederlander in een interview met de BBC.
“Mensen zijn vaak verbaasd al ze ze horen dat er in de keukens van Windsor Castle een aparte tijdzone bestaat waar de klokken altijd vijf minuten voorlopen”, aldus Fjodor. “Op die manier arriveert het eten altijd op tijd.”
Het verzetten en repareren van klokken in een paleis voor je beroep lijkt misschien niet meer van deze tijd. Maar als je aantrekkelijk wil schrijven, moet je ook over de ogen van een klokkenspecialist beschikken.
Sterker nog: het is verstandig om na het schrijven van een eerste versie een rondje te maken langs alle alinea’s om te kijken naar de werkwoordstijden in je tekst.
Schrijf je alles in de verleden tijd? Wissel je af? Of schrijf je juist alles om naar de tegenwoordige tijd? Bekijk het met evenveel geduld als Fjodor van den Broek in Windsor Castle. Hieronder geef ik drie tips voor het gebruik van werkwoordstijden.
1 – Wissel nooit zomaar van werkwoordstijd in een verhaal
Wissel in een zin of alinea niet opeens van tijd. Kies de verleden tijd of de tegenwoordige tijd. En maak tussendoor geen uitstapje in de andere tijd.
Dus niet:
Gisteren vierden we de feestelijke afsluiting van de schrijfopleiding in een online-meeting. Ik voel me zo trots als alle deelnemers hun diploma glimlachend voor de camera houden.
Wel:
Gisteren vierden we de feestelijke afsluiting van mijn schrijfopleiding in een online-meeting. Ik voelde me zo trots toen alle deelnemers hun diploma’s glimlachend voor de camera hielden.
Twijfel je over de schrijfwijze van een werkwoord in de verleden tijd? Denk aan het kofschip.
2 – Alles naar de tegenwoordige tijd omschrijven kan soms slim zijn
Je vertelt een verhaal dan alsof het nu gebeurt. Dat geeft een tekst urgentie. Maar dan moet je wel alle klokken in je tekst vooruit zetten. Oftewel: je zet alle werkwoorden in de tegenwoordige tijd en vermijdt woorden die verwijzen naar het verleden, zoals ‘gisteren’.
Dus zo:
Het is maandagavond en ik zit stuiterend voor mijn computer. We vieren de feestelijke afsluiting van mijn schrijfopleiding in een online-meeting. Ik ben zo trots als alle deelnemers hun diploma’s glimlachend voor de camera houden.
Deze vertelvorm heet praesens historicum.
3 – Soms kun je werkwoordstijden wél mixen
Je mag van de verleden naar de tegenwoordige tijd springen in een alinea als je een bewering of uitspraak doet die nu – in het heden – nog steeds geldt.
Gisteren vierden we de feestelijke afsluiting van mijn schrijfopleiding in een online-meeting. Alle deelnemers hielden hun diploma’s glimlachend voor de camera. Ik ben zo trots op ze.
Je kunt soms ook overschakelen naar de tegenwoordige tijd voor een verrassingseffect – om een onverwachte gebeurtenis te benadrukken.
Gisteravond liet ik de hond uit. In het park deed ik zijn riem even af, en wat gebeurt er? Hij rent naar een hotdogverkoper en pikt een worstje uit de kar.
Dit zijn nog maar een paar radertjes die je kunt verstellen om een tekst aantrekkelijker te maken. In mijn cursus Pakkend schrijven leer je alle basistechnieken om pakkender te schrijven, zodat je lezers niet afhaken.
Lees ook:
– Met deze woorden zet je het geluid in je tekst aan
– Zo doe je het licht aan in je tekst
– Deze 21 woorden kun je bijna altijd schrappen
Schrijf je net als 10.000 anderen in voor mijn wekelijkse schrijftip. De ‘gouden’ tip ontvang je meteen! Klik op de mail.
Boek schrijven?
Abonneer je op mijn speciale nieuwsbrief voor schrijvers van boeken. Elke week inspiratie en tips.
Wie is Schrijfvis eigenlijk? En wat kun je hier doen?
Klik op de button en neem een kijkje bij de cursussen: je kunt meteen beginnen!
Welke schrijfcursus op Schrijfvis past bij jou? Vergelijk de cursussenLuister de Schrijfvis-podcast
Verrassende interviews met inspirerende schrijvers, copywriters, journalisten zoals Mensje van Keulen, Govert Schilling, Aartjan van Erkel, Jozua Douglas en de bekendste literair agent van Nederland.
Luister de podcast
