Skip to main content
column schrijven

Dit is hoe NRC-columnist Rosanne Hertzberger haar vlijmscherpe columns schrijft

By Schrijftips algemeenOne Comment

In deze post krijg je een lesje column schrijven van Rosanne Hertzberger. Maar eerst vertel ik waarom ik altijd ruzie met haar maak. Want ik beken: Rosanne kan het bloed onder mijn nagels vandaan halen. We hebben allebei een flexplek in de coworkingspace Nomadz in Den Haag. Ik werk meestal aan artikelen voor Nu.nl, De Volkskrant, of Quest, Rosanne gebruikt het kantoor als proeftuin voor haar columns in NRC. Ze provoceert haar kantoorgenoten graag met stellingen die ze later in haar artikelen verwerkt.

Een voorbeeldje uit de praktijk. Tijdens de lunch voerden we een gesprek over koetjes en kalfjes – ik vertelde wat ik op tv had gezien.

‘Gisteren zag ik de afscheidsspeech van Hillary Clinton na haar verlies in de verkiezingen. Ik vond dat ze veel sympathieker overkwam dan tijdens de campagne.’

Rosanne: Ja Dennis, uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat mannen een vrouw altijd sympathieker vinden als ze geen bedreiging meer vormt en zichzelf in een ondergeschikte positie plaatst.

Column schrijven = vervelend

Ik voelde me weggezet als vrouwenonderdrukker en we belandden in een felle discussie, zoals bijna elke dag. Maar eerlijk is eerlijk, waarschijnlijk erger ik me vaak aan Rosanne, omdat ze gewoon verrassender denkt dan ik. Ik bewonder haar columns. Niemand in Nederland schrijft volgens mij zo scherp en tegendraads als zij (neem alleen al de titel van haar nieuwe boek – Ode aan de e-nummers). Genoeg redenen om haar te interviewen over haar aanpak bij het column schrijven.

Read More
koppen maken

Dit zijn de 6 bouwstenen voor een pakkende titel

By BloggenOne Comment

oede koppen boven artikelen kunnen nogal een verschil maken. Een paar jaar geleden schreef ik een Volkskrant-artikel over manieren om je biologische klok te verzetten. De insteek was: hoe kun je als avondmens veranderen in een ochtendmens? De  eindredactie bedacht een nogal cryptische kop: ‘Matineus. Maar niet heus’.

(Om eerlijk te zijn kende ik het woord matineus niet eens. Het betekent: geneigd om vroeg op te staan).

Het artikel werd in eerste instantie nauwelijks gelezen op de website. Totdat de redactie de kop veranderde in: Zomerjetlag? Biologische klok verzetten is heel eenvoudig. Het stuk steeg met stip naar een plek in de top 10 van meest gelezen artikelen.

Niet zo verrassend natuurlijk. ‘Matineus. maar niet heus’ is zo cryptisch dat weinig mensen de insteek van het artikel meteen zullen begrijpen. Maar wat zijn nu precies de kenmerken van een goede kop: hoe zorg je ervoor dat mensen dat mensen worden gegrepen door de titel van je blogpost of artikel?

Read More
overtuigingstechniek

Een rare verkoopmail en 7 overtuigingstechnieken in e-mails die wel werken

By E-mails schrijvenNo Comments

Deze week kreeg ik een e-mail van een medewerker van Schrijven Magazine. Ze wilde me interviewen en vroeg of we een afspraak konden maken voor een telefoongesprek. Dat leek me leuk, dus ik stemde toe. Een paar dagen later ontving ik een tweede mail, waarin de aap uit mouw kwam.

Ze begon opeens over betaling voor het interview: 600 euro. Kortom: ze wilde me een advertorial verkopen.

Ik voelde me lichtelijk voor de gek gehouden, en heb het aanbod daardoor niet eens overwogen. Maar de vreemde verkoopstrategie zette me wel aan het denken. Wat is nu de beste manier om iemand te overtuigen in een e-mail?

Een greep uit wetenschappelijk onderzoek en eigen inzichten.

Read More
blog schrijven

Blog schrijven? Met dit stappenplan ging ik van 80 naar 80.000 lezers

By Bloggen29 Comments

Mijn eerste blogpost was geen succes. Het was eigenlijk maar een half artikel dat ik postte op het blog van LinkedIn, Pulse. In de eerste alinea’s liet ik vallen dat ik na lang brainstormen een thriller had geschreven .die was uitgegeven door een gerenommeerde uitgeverij. Daarna pochte ik dat ik elke week ideeën voor artikelen verkocht aan landelijke kranten zoals de Volkskrant en Quest. Vervolgens nodigde ik de lezer uit om door te klikken naar mijn website Schrijfvis, waar ik zou onthullen hoe ik deze geweldige ideeën bedacht.

Het resultaat: 4 likes, 0 shares en 37 lezers waarvan minder vijf mensen doorklikten.

Logisch. Niemand zit te wachten op borstklopperij van iemand die eigenlijk alleen maar uit is op verkeer naar zijn website. Maar hoe schrijf je een blog waar mensen wel warm voor lopen?

Read More
motivatiebrief schrijven

Motivatiebrief schrijven – met deze methode gaat je brief leven

By Motivatiebief, Zakelijk schrijven10 Comments

Een goede motivatiebrief schrijven is in de eerste plaats een kwestie van clichés omzeilen, zoals deze:

Deze baan zie ik als een grote uitdaging.

Het is mijn droom om aan deze universiteit te studeren

Deze functie is op mijn lijf geschreven.

Deze vacature zie ik als een grote kans.

Dit vak is mijn grote passie.

Alsjeblieft,  doe jezelf en de lezer van je motivatiebrief een plezier en gebruik dit soort zinnen met mate.  Je staat dan al 1-0 voor: je onderscheidt je van alle andere brieven die bol staan van dit soort dertien-in-dozijn-uitdrukkingen.
Iedereen die op een baan solliciteert kan schrijven dat het zijn droom is. Iedereen die zich aanmeldt voor een studie als geneeskunde of rechten kan zeggen dat de studie hem of haar op het lijf geschreven is. Maar daar zitten de mensen die je motivatiebrief beoordelen niet op te wachten. Het moet dus anders.

Wil je een heldere en meeslepende motivatiebrief schrijven en bovenop de stapel komen te liggen bij je beoordelaars, lees dan verder.

Read More
dt-fouten

Waarom iedereen dt-fouten maakt + 5 tips om ze op te sporen

By Taal en spelling12 Comments

Eind vorig jaar stuurde ik naar ruim 2000 mensen een e-mail waarvoor ik me nog steeds beetje schaam. In mijn wekelijkse nieuwsbrief, de Schrijfvis schreef ik: passieve zinnen zijn een soort parasieten die het leven uit je teksten zuigen. Hier lees je hoe je ze vermijd.

Pas toen ik op ‘send’ had gedrukt, viel het me op dat ik een t was vergeten achter ‘vermijd’.

Eerlijk is eerlijk: het gebeurt me wel vaker dat ik een dt-fout maak. Vooral als ik een eerste versie van een artikel ter inzage opstuur aan geïnterviewden. Dan schrijf ik bijvoorbeeld ‘dat heeft niemand zo bedoelt’, in plaats van ‘dat heeft niemand zo bedoeld’.

Dt-fouten zijn regelrechte blamages als schrijven je beroep is. Ik vraag me dan ook vaak af hoe dit soort blunders ontstaan in mijn hoofd. De spellingregels ken ik goed, op de school was spelling zelfs één van de weinige onderdelen waarin ik uitblonk.

Maar tijdens het schrijven lijken de regels soms weg te zakken in mijn overpeinzingen over de stijl, de spanningsboog en de precieze formulering van de tekst. Hoe kan ik dat voorkomen?

De Belgische taalkundige Domiek Sandra heeft mogelijk het antwoord op die vraag.

Read More
creatief denken

11 methodes om creativiteit op te wekken (nee, douchen helpt niet)

By Boek schrijven3 Comments

Toen ik net begon als freelance journalist, voerde ik bij het schrijven van lastige artikelen soms een omslachtig ritueel uit waarbij ik al mijn kleren uittrok om creativiteit op te wekken (wees gerust, ik werkte destijds niet op een redactie maar thuis).

Als ik vastzat in een complexe alinea, sprong ik midden op de dag onder de douche, in de hoop dat ik onder de warme stralen nieuwe inspiratie zou opdoen. Voor mijn gevoel werkte de douche-methode. Als ik een halfuurtje na mijn bezoek aan de badkamer weer met nat haar achter de computer zat, ging het schrijven vaak beter. Ik had nieuwe inzichten opgedaan.

Maar kwam dat echt door het douchen? Een paar maanden geleden interviewde ik onderzoeker en psycholoog Carsten de Dreu. In zijn boek Creativiteit krijg je niet voor niets, geeft hij een uitgebreid overzicht van alle wetenschappelijk onderbouwde methodes die leiden tot creatief denken.

Toen ik over mijn douche-ritueel de vertelde, begon hij te lachen.

Read More
boeken over schrijven

22 boeken over schrijven en de lessen die ik ervan leerde

By Schrijftips algemeen9 Comments

Boeken over schrijven zijn er in overvloed. Maar ze zijn niet allemaal even goed. Of, in de woorden van Stephen King:

‘De meeste boeken over schrijven staan bol van de onzin. (…) Romanschrijvers, ikzelf niet uitgezonderd, begrijpen niet veel van wat ze doen – niet waarom het werkt als het goed is niet waarom het niet werkt als het slecht is.’

Toch heb ik veel schrijfboeken gelezen, waarvan ik wél iets heb opgestoken. Hieronder heb ik 21 boeken over schrijven op een rijtje gezet, mét de belangrijkste schrijflessen die ik eruit heb getrokken.

Op nummer één van de lijst staat een boek van King: Over Leven en Schrijven. Maar ook de andere twintig boeken zijn op één of andere manier belangrijk voor me geweest.

Read More
afleiding zoeken

Concentratie – dit gebeurt er in je brein als je steeds je telefoon checkt tijdens werk

By Boek schrijven4 Comments

Als ik schrijf aan de eerste versie van een lang artikel, gedraag ik me als een junkie. Ik ben verslaafd aan afleiding. Dat blijkt uit uit mijn browsegeschiedenis en – jawel – een gesprek met een psychiater. In deze post lees je wat er in je hersenen gebeurt als je op zoek gaat naar afleiding tijdens het schrijven en je krijgt concentratietips van een expert.

Vorige week werkte ik een halve dag aan een verhaal over een illusionist voor Volkskrant Magazine. Ik had me had voorgenomen om me niet te laten afleiden door e-mails, nieuwssites, of social media.

Maar in de twee uur dat ik ongestoord zou werken, bezocht ik volgens de geschiedenis van mijn webbrowser 63 websites.  Ik surfte van Facebook naar Twitter, Gmail en de New York Times. Daarnaast checkte ook regelmatig Whatsapp op mijn telefoon.

Zo’n schrijfdag vol versplinterde aandacht is helaas geen uitzondering. Ik schrijf bijna elk stuk met een half oog op mijn telefoon of op internetsites die ik helemaal niet wil bezoeken. Uiteindelijk komen de artikelen altijd af, maar efficiënt werk ik zeker niet. Kortom: ik heb grote behoefte aan wat concentratietips.

Waar komt de drang om afleiding te zoeken vandaan? En wat kan ik ertegen doen?

Read More