Bestaat er een ideale zinslengte? Zelf houd ik me bij het schrijven nooit bezig met de lengte van mijn zinnen.
Maar schrijver Jan Brokken beschrijft in zijn geweldige schrijfboek De wil en de weg hoe hij op de School van Journalistiek werd gedrild om een gemiddelde zinslengte van 15 woorden aan te houden. Zijn leraar Nederlands (meneer Blok) had daar een speciale trainingsmethode voor.
Schrijfvis heeft iets nieuws. In de mini-podcast ‘Schrijfvis doet iets met taal’ bespreek ik samen met taalkundige Wouter van Wingerden (van het blog doetietsmettaal.nl) in drie minuten een interessante taal- of schrijfkwestie. In deze uitzending: contaminaties.
Geld verdienen met bloggen is soms een kwestie van mazzel hebben. In deze post lees je hoe ik door een impulsaankoop van een rijke kunstliefhebber op één dag 333,96 euro verdiende met Schrijfvis.nl. Ook krijg je een overzicht van de 11 meest lucratieve inkomstenbronnen voor bloggers.
Een roman schrijven, soms lijkt het een doodlopende weg.
Toen ik aan mijn boek Savelsbos werkte, kon ik maar geen goede ontknoping bedenken. In het verhaal verdwijnt een 12-jarig meisje na een spel met haar vrienden in een bos en wordt ze nooit meer gevonden. Maar wat was er nu precies met haar gebeurd?
Maandenlang kreeg ik het niet helder op papier. Ik sloot mezelf dagelijks op voor brainstormsessies mijn studeerkamer, schreef verschillende eindes, maar het boek bleef zonder goede ontknoping. Soms zat ik bijna letterlijk aan de deurknop van mijn studeerkamer te sabbelen omdat ik geen inspiratie had. Wat moet je doen als je vastzit bij het schrijven van een roman?
Zelfs vissen zitten tegenwoordig aan de antidepressiva. Tenminste, dat had je kunnen denken bij het lezen van een berichtje dat ik onlangs schreef voor Nu.nl.
Het stuk ging over een opmerkelijke bevinding van Amerikaanse wetenschappers. Ze troffen de resten van medicijnen tegen depressiviteit aan in de hersenen van tientallen vissen.
In het stuk legde ik uit om welke soorten het ging (onder meer baarzen en rietvoorns) en waar deze dieren waren gevangen (in de Grote Meren bij de Niagarawatervallen). Ook schreef ik op welke stoffen er precies in de hersenen van de vissen waren aangetroffen, en wat de antidepressiva voor effect hebben op het brein van de dieren (ze worden er suf van en slaan geen acht meer op roofdieren).
Pas toen een collega een simpele vraag aan me stelde, drong het tot me door dat mijn stuk niet bepaald het toonbeeld van begrijpelijk schrijven was. ‘Leuk stuk over die vissen’, zei hij. ‘Maar één ding snap ik niet: hoe komen die antidepressiva in de hersenen van vissen terecht?’
Met hulp van Japke-d. Bouma heb ik in deze blogpost wat ’toegevoegde waarde geco-creeërd’. Ja, kantoortaal komt goed van pas als je je op je werk interessanter wilt voordoen dan je bent.
‘Daarom zijn er enorm veel synoniemen voor vergaderen’, zegt Bouma, NRC-columnist en deskundige op het gebied van kantoortaal. ‘Als je de hele dag alleen maar zit te vergaderen, kun je dat op minstens zeven manieren zeggen of in de agenda schrijven, zodat het lijkt alsof je veel verschillende en belangrijke dingen doet.’
In de kop van dit artikel zit een foutje, een zogenoemde contaminatie. Kun jij ‘m vinden? Contaminaties zijn een vreemde brouwsels van taal. Ze ontstaan als je twee uitdrukkingen vermengt tot een nieuwe, foutieve uitdrukking. Een voorbeeld is de zin: het kost duur. Dat is een verkeerde combinatie tussen de…
Een persbericht schrijven; je doet het niet om de prullenbak van redactie-mailboxen te vullen. Toch worden veel persberichten door journalisten nauwelijks gelezen en uiteindelijk verwijderd.
Meer dan 70 procent van alle nieuwsberichten haalt nooit een krant of nieuwssite, zo blijkt uit dit onderzoek.
(Zelf heb ik in mijn carriere als journalist duizenden persberichten naar de prullenbak gesleept – sorry als er één van jou bij zat, een goed persbericht schrijven is gewoon moeilijk.)
Om het goed te maken leg ik in deze post uit waarom de meeste persberichten niet worden gelezen. Natuurlijk bespreek ik ook hoe je wél de aandacht van journalisten trekt. En ik leg uit waarom je bij het schrijven van een persbericht niet aan je baas moet denken maar eerder aan je puberende neefje en je oma.
Met mijn buitenstaander-methode leer je uiteindelijk in 7 stappen een goed persbericht schrijven.
Bestsellerauteur John Grisham zou waarschijnlijk hoofdschuddend zijn schouders hebben opgehaald als hij hoorde hoe ik bij het schrijven van mijn eerste boek te werk ging.
Ik begon in 2012 aan mijn roman Savelsbos zonder werkplan waarin ik het plot van tevoren had uitgewerkt. Ik had het einde van het verhaal ook nog niet bedacht en introduceerde in het eerste hoofdstuk al meer dan vijf personages.
Met die werkwijze ging ik lijnrecht in tegen de acht schrijfgeboden die Grisham onlangs publiceerde in de New York Times. De voormalig advocaat heeft een enorme hoeveelheid ervaring met het schrijven van boeken. Hij schreef sinds de jaren negentig meer dan 40 rechtbankthrillers, waarvan De Jury, De Cliënt en Advocaat van de Duivel de bekendste zijn. Wereldwijd verkocht de hij meer dan 300 miljoen exemplaren van zijn boeken.
Zijn verhalen zitten vooral planmatig goed in elkaar. Met heldere zinnen bouwt Grisham vanaf de eerste pagina’s van een boek aan ijzingwekkende situaties, die meestal in de rechtszaal tot een verrassende ontknoping komen. Hij werkt dan ook uiterst gedisciplineerd, zo blijkt uit zijn schrijfgeboden.
Als ik volgens Grisham’s methode had gewerkt, zou dat me veel tijd, energie en frustratie hebben bespaard bij het schrijven van mijn eerste boek. Ik liep bij het schrijfproces van Savelsbos meerdere malen vast omdat ik het einde nog niet had bedacht. Ik heb complete hoofdstukken in de prullenbak gegooid en verwijderde meerdere personages uit het verhaal, voordat mijn boek uiteindelijk verscheen.
Vandaar dat ik de schrijfregels van Grisham hieronder publiceer op Schrijfvis, aangevuld met quotes en links naar lezenswaardige interviews met schrijftips van de Amerikaan.
In deze post lees je waarom ik Tommy Wieringa maar een aansteller vond, hoe ik mezelf bijna over de kop werkte en hoe nee zeggen je populairder kan maken…
Het begon met een telefoongesprek.
‘Ik kan het hem vragen, maar ik ben bang dat hij nee zegt’, zei de man van de uitgeverij’
Toen ik als redacteur werkte voor Intermediair wilde ik Tommy Wieringa interviewen. Zijn persoonlijke assistent van de uitgeverij waarschuwde me meteen dat hij moeilijk was te strikken voor zaken die hem zouden afleiden van het schrijven. ‘Nee zeggen op dit soort verzoeken, is zijn standaardmodus als hij aan een boek werkt’, zei hij.
Overdreven, vond ik. Ik wilde een groot artikel schrijven over mensen die zich terugtrokken in kloosters om geconcentreerd te kunnen werken (lees het hier). Wieringa deed dat ook regelmatig, zo had ik gelezen. Ik hoefde hem hooguit een kwartiertje te spreken. Zouden die vijftien minuten echt zijn nieuwe literair meesterwerk in de weg staan, of was hij gewoon te beroerd om met een journalist te praten? Ik hing wat geïrriteerd op.
De laatste tijd heb ik vaak aan het gesprek teruggedacht. Het was kinderachtig om zo te reageren. Als je dit soort kromme gedachtes hebt over mensen die nee zeggen, is de kans groot dat je het zelf moeilijk vindt om je grenzen aan te geven in je werk.
Want wat zal de ander wel niet denken bij het horen van het woord nee? Dat je een aansteller bent, of arrogant? Dat je je werk niet aankan? Zullen ze je voorgoed afschrijven?
Ik had een harde leerschool nodig om erachter te komen dat nee zeggen geen zwaktebod is maar een kwaliteit, zeker als een creatief beroep zoals schrijven je grote passie is. Je kunt creativiteit niet onbeperkt aanwenden, en dus moet je zuinig zijn op je tijd.
Bijna gaf ik de droom om een boek te schrijven op, bijna had ik een complete burnout te pakken. Alleen omdat ik het zo moeilijk vond om dat ene woord uit mijn mond te krijgen, of te typen in een e-mail. Aan de hand van mijn eigen ervaringen geef ik in deze post 9 redenen om vaker nee te zeggen op je werk- juist als het je passie is.
Wil je een boek schrijven? Meld je dan hier aan voor mijn nieuwsbrief voor schrijvers van boeken en korte verhalen.
Maak je teksten korter en krachtiger met mijn e-book Beter schrijven door schrappen – met 99 woorden om vaker te schrappen
Bekijk het e-book
