Laatst betrapte ik mezelf op vage taal in mijn teksten. Sterker nog: ik ontdekte een patroon van vaagtaal. Het begon met een zin in mijn artikel over schrijfster Renate Dorrestein. Over haar schreef ik:
Ze laat niet alleen een groot aantal romans na (zoals Hart van Steen en de Stiefmoeder), maar ook een schat aan schrijftips
Uit 7 schrijftips voor beginnende schrijvers van Renate Dorrestein
In deze zin zit een vage en luie aanduiding: ‘een groot aantal’. Met één zoekopdracht op Google had ik kunnen achterhalen hoeveel romans Dorrestein precies schreef tijdens haar leven.
Vaagtaal: pas op met cijfers
Tellen is blijkbaar niet mijn hobby. Want na een korte zoektocht op mijn blog ontdekte ik nog tien voorbeelden van vage taal om cijfers en getallen aan te duiden. Zo gebruik ik in veel artikelen woorden als ‘een groot aantal’, ‘het merendeel’, ‘enkele, of ‘aanzienlijke’ om precieze aantallen te omzeilen. Een korte greep uit mijn eigen vaagtaal:
Na een maand waren de depressieve klachten bij het merendeel van de deelnemers aan de studie verminderd.
Uit: Dankbaarheidsdagboek – kun je jezelf rustiger schrijven?
Het artikel ging over hersenwetenschapper Boris Konrad, die als geheugenatleet enkele bijzondere records heeft gevestigd.
Uit: Zes dingen die je moet weten voordat je een artikel gaat schrijven
Op mijn bankrekening stond na het schrijven van mijn eerste roman een flink voorschot
Uit: Hoe ik debuteerde met een thriller en mijn tweede boek nooit afmaakte
Natuurlijk zijn deze formuleringen geen doodzondes. Iedereen gebruikt wel eens vage termen in een tekst om precieze aantallen te omzeilen. Bijvoorbeeld wanneer je de cijfers moeilijk kunt achterhalen, of als je bepaalde informatie niet wil delen (niet iedereen hoeft te weten hoeveel geld er op mijn bankrekening staat).
Maar vaak worden precieze aantallen ook weggemoffeld uit onzekerheid of luiheid. Je hebt geen zin om te speuren naar cijfers, of durft je handen niet in het vuur te steken voor de getallen.
Toch kun je dat beter zo min mogelijk maskeren met woorden die als vaagheidsfilter dienen zoals ‘enkele’, ‘aanzienlijke’, of ‘vele’. Daarmee laat je je lezers raden naar cijfers.
Vaagtaal: je bouwt een muurtje
Als je dit soort vage taal gebruikt, bouw je in feite een muurtje tussen jou en je lezers. Je schermt informatie af met vaagtaal. Aan de andere kant van die muur zullen je lezers zich stiekem dingen afvragen: is deze schrijver wel op de hoogte van alle cijfers? Wil hij of zij ze misschien niet delen? En waarom dan niet?
Daarnaast wordt je tekst minder inzichtelijk. Want wat is een ‘groot aantal’? Hoeveel geld is een ‘flink’ voorschot? En hoeveel is ‘het merendeel’? Met deze termen laat je je publiek in het ongewisse. En dat is vervelend.
Zelf vind ik het bijvoorbeeld erg frustrerend als een ondernemer op zijn website met vage taal verhult hoeveel geld zijn diensten of producten kosten.
Voor een betaalbaar maandelijks bedrag kun je mij inhuren als SEO-expert.
Onze biologische jam is voor een eerlijke prijs te koop op de boerderij.
Wat is betaalbaar? Wat is een eerlijke prijs? Voorkom dit soort vaagtaal. Je tekst wordt informatiever en betrouwbaarder over als je wel specifiek bent over aantallen, cijfers en prijzen.
Stel jezelf deze vraag: hoeveel precies?
Kijk kritisch naar zinnen waarin je cijfers verhult met vage woorden. Kruip in de huid van je lezer en stel jezelf de vraag: maar hoeveel dan precies? En begin vervolgens met tellen.
Dat advies geldt ook voor mezelf. Bij hoe veel deelnemers aan de studie verminderden de klachten nu precies? Hoeveel records vestigde Boris Konrad nu precies?
Na een maand waren de depressieve klachten bij 65 procent van de deelnemers aan de studie verminderd.
Het artikel ging over hersenwetenschapper Boris Konrad, die als geheugenatleet twee wereldrecords heeft gevestigd.
En soms moet je je misschien afvragen of het echt zo erg is om wat persoonlijke informatie te delen over geld.
Op mijn bankrekening stond na het schrijven van mijn eerste roman een voorschot van 7.500 euro.
*Helaas heb ik het inmiddels al lang weer uitgegeven 😉
Foto bovenaan artikel: Austis Augusts – Unsplash
Schrijf je net als 10.000 anderen in voor mijn wekelijkse schrijftip. De ‘gouden’ tip ontvang je meteen! Klik op de mail.
Boek schrijven?
Abonneer je op mijn speciale nieuwsbrief voor schrijvers van boeken. Elke week inspiratie en tips.
Wie is Schrijfvis eigenlijk? En wat kun je hier doen?
Klik op de button en neem een kijkje bij de cursussen: je kunt meteen beginnen!
Welke schrijfcursus op Schrijfvis past bij jou? Vergelijk de cursussenLuister de Schrijfvis-podcast
Verrassende interviews met inspirerende schrijvers, copywriters, journalisten zoals Mensje van Keulen, Govert Schilling, Aartjan van Erkel, Jozua Douglas en de bekendste literair agent van Nederland.
Luister de podcast
Hi Dennis, wederom genoten van je artikel! En ik wil nou weer niet bijdehand lopen doen, maar staat er nou expres een fout in een van de koppen? ‘Vaagtaal: pas om met’.. . Moet ‘om’ niet ‘op’ zijn?? ; )