Waarom is de gruwelijke Netflix-serie Dahmer zo populair? Door één verhaaltruc die ik in deze korte recensie uitleg.
Ik moest stukjes doorspoelen in de eerste aflevering, zo naargeestig vond ik deze serie over Jeffrey Dahmer oftewel ‘de kannibaal van Milwaukee’ – die echt heeft bestaan. Toch bleef ik kijken naar het verhaal over de seriemoordenaar. Waarom?
Recensie: Dahmer en het geweer van Tsjechov
Omdat de schrijvers goed zijn in storytelling. Ze maken slim gebruik maken van een toneelwet die het geweer van Tsjechov wordt genoemd – naar de Russische schrijver Anton Tsjechov. Zijn wet is simpel.
‘Als je in de eerste akte opschrijft dat er een geladen geweer aan de muur hangt, dan moet dat geweer in de tweede of derde akte afgaan.’
Kortom: als kijker weet je dan al dat er iemand doodgaat. Je weet alleen niet wanneer. De serie Dahmer drijft op deze toneelwet. Alleen hangt het wapen niet aan de muur. Jeff Dahmer, de hoofdpersoon in de serie, is zelf het geladen weer.
Je weet als kijker wie hij is, en waar hij toe in staat is. Daardoor is het zelfs spannend als hij gewoon een praatje aanknoopt met een man op straat.
Zou die man het overleven?
Urenlang kijk je naar een lopend geweer van Tsjechov. En dat is zo spannend dat je bijna niet kan stoppen. Ik heb de serie dan ook in één ruk uitgekeken. Hieronder zie je de trailer.
Wat de critici zeggen over Dahmer
Maar is Dahmer ook een aanrader? Niet als je op zoek bent naar feelgood-serie. De sfeer is beklemmend en duister. Je ziet weinig bloederige beelden, maar dat betekent niet dat het geweld daardoor minder hard binnenkomt. De kracht van suggestie is veel sterker dan horrorbeelden.
Je leert de slachtoffers van Dahmer kennen. Vervolgens zie je hoe hij ze meeneemt naar zijn appartement, waar drilboren en messen rondslingeren. Als het beeld op zwart gaat, maak je je helaas zelf een voorstelling van wat er met ze gebeurt.
De vervelende bijsmaak die sommige critici overhouden aan de serie zit ‘m in de verhaallijn. Je gaat vaak terug naar de jeugd van Dahmer. Je ziet hoe hij opgroeit in een probleemgezin. Hij krijgt weinig aandacht van zijn moeder, want die is depressief. En na de scheiding laat ook zijn vader hem in de steek. Op een gegeven moment woont hij zelfs maandenlang alleen in zijn ouderlijk huis.
Je zou kunnen zeggen: op die manier zoeken de makers van de serie excuses voor zijn daden. Ze kweken sympathie voor een seriemoordenaar.
Gaat Netflix een grens over?
Zelf zie ik dat niet zo. Ik heb geen enkele sympathie gekregen voor Jeffrey Dahmer, wel inzicht in zijn persoonlijkheid. Het verbaasde me hoe realistisch de serie is. Bijna alle gebeurtenissen komen rechtstreeks uit politiedossiers, getuigenissen en interviews met Dahmer zelf.
(Want ja, hij sprak in dit interview in de gevangenis uitgebreid over zijn daden, voordat hij door een andere gedetineerde werd vermoord.)
Zo steelt een jonge Jeff in de serie een mannelijke paspop uit een winkel. Hij verstopt de mannequin in bed voor zijn oma, bij wie hij op dat moment inwoont.
De pop staat symbool voor het moment dat Dahmer zijn homoseksualiteit ontdekt. Slimme vondst van de filmmakers, dacht ik. Totdat ik op Wikipedia las dat Dahmer daadwerkelijk een mannequin uit een kledingwinkel heeft ontvreemd.
Duistere draaikolk
Kortom: de serie is niet alleen gekmakend spannend, maar ook tot in de puntjes gedocumenteerd. Door die combinatie van fictie en feiten ontstaat een duistere draaikolk waarin je als kijker wordt meegetrokken. Je kan bijna niet geloven dat het grotendeels waar gebeurd is.
Je moet natuurlijk wel zin hebben in zo’n draaikolk van spanning. Gelukkig heb jij altijd nog de uit-knop op je afstandsbediening als noodrem. De slachtoffers van Dahmer hadden die uitweg helaas niet.
Lees ook:
- Deze storytelling-techniek van Aristoteles werkt nog steeds
- Dit is de basis van storytelling: twee bouwstenen
- Dit zijn de belangrijkste verhaaltechnieken uit Back to the Future.
Schrijf je net als 10.000 anderen in voor mijn wekelijkse schrijftip. De ‘gouden’ tip ontvang je meteen! Klik op de mail.
Boek schrijven?
Abonneer je op mijn speciale nieuwsbrief voor schrijvers van boeken. Elke week inspiratie en tips.
Wie is Schrijfvis eigenlijk? En wat kun je hier doen?
Klik op de button en neem een kijkje bij de cursussen: je kunt meteen beginnen!
Welke schrijfcursus op Schrijfvis past bij jou? Vergelijk de cursussenLuister de Schrijfvis-podcast
Verrassende interviews met inspirerende schrijvers, copywriters, journalisten zoals Mensje van Keulen, Govert Schilling, Aartjan van Erkel, Jozua Douglas en de bekendste literair agent van Nederland.
Luister de podcast
