Waarom aantrekkelijk schrijven lijkt op sinaasappels persen

In dit artikel krijg je een voorbeeld van beeldspraak, een schrijftip én je leert iets fascinerends over sinaasappelsap.  

Heb jij wel eens vijf sinaasappels achter elkaar naar binnen gepropt? Ik zal je helpen: het antwoord is ja. Alleen was je je er niet bewust van.  

Hoe ik dat weet? Ik las deze week een grappig feitje in het AD over sinaasappelsap. Als je het gele spul achterover slaat, houd je in feite je hersenen voor de gek. Hoogleraar Edith Feskens vertelt in een artikel over suiker hoe dat in zijn werk gaat. 

“Een glas jus is zo weg. Maar in zo’n glas zitten vijf, zes sinaasappels. Als je die gewoon zou opeten, zou je sneller stoppen met eten, want dan raak je verzadigd.”

Je moet dan namelijk kauwen. En die beweging zet iets in gang in je brein. “Vanuit je darmen wordt dan een signaal naar de hersenen afgegeven: je zit vol, stop maar met eten”, aldus Feskens.

“Maar als je drinkt gebeurt dat niet.”

Beeldspraak: een voorbeeld met sinaasappels

Gek genoeg moest ik bij het lezen van dit weetje meteen aan schrijven denken. In mijn hoofd ontstond spontaan een voorbeeld van beeldspraak. 

Als mensen voor hun werk een stuk schrijven, proberen ze namelijk ook vaak om hun lezers een enorme hoeveelheid informatie door de strot te duwen. Het is alsof ze vijf ongeschilde sinaasappels in een glas doen, en dan tegen hun lezers zeggen: drink maar lekker op. 

Dat gaat simpelweg niet. De hersenen van je lezer geven dan een signaal: niet aan beginnen! 

Als schrijver is het je plicht om de sinaasappels (oftewel de brokken informatie) in je teksten uit te persen, zodat de dingen die je wil overbrengen soepel worden opgenomen door het brein van je lezers.   

Een sinaasappelpers voor teksten bestaat niet. Maar er is wel een manier waarop je informatie in ‘vloeibare vorm’ kunt gieten, zodat je lezers het makkelijker ‘opzuigen’. 

Beeldspraak wekt hormoon op

Uit hersenonderzoek van de Amerikaanse wetenschapper Paul Zak blijkt dat teksten veel makkelijker worden opgenomen door het brein van je lezers als je een specifieke vertelvorm gebruikt: verhalen. 

Wanneer je een brok informatie in je tekst illustreert met een verhaal, gaat het meteen leven voor je publiek. De studies van Zak laten zien dat de hersenen van je lezers bij het lezen van een goede anekdote het hormoon oxytocine aanmaken. Dat stofje zorgt ervoor dat ze zich beter kunnen inleven in de tekst. Het is opeens alsof ze middenin een speelfilm staan.  

En je hoeft echt geen Steven Spielberg te zijn om goede verhalen in je teksten te stoppen.

Het enige dat je hoeft te doen is een beeld schetsen, waarbij je lezers een hoofdpersoon zien die een actie uitvoert. Het liefst een bijzondere actie die blijft hangen bij je lezer. Kortom: je gebruikt beeldspraak.

Papier eten: een voorbeeld van beeldspraak 

Je kunt bijvoorbeeld schrijven. 

Dit boek is zo saai dat ik de pagina’s liever één voor één opeet, dan dat ik ze lees. 

Of: 

Als je een tekst vol droge informatie schrijft, is het alsof je vijf sinaasappels achter elkaar naar binnen probeert te proppen in de mond van je lezer. 

Zo ontstaat er een mini-verhaaltje in het het hoofd van je lezers. Door de beeldspraak zien ze iemand die een boek aan het opeten is, of sinaasappels in een mond propt. En dat terwijl je boodschap eigenlijk veel minder spannend is.  

Je zou beeldspraak kunnen zien als een sinaasappelpers voor schrijvers. En ja, dat is ook weer beeldspraak.

In mijn cursus Pakkend schrijven ontdek je hoe je de sinaasappels in jouw teksten uitperst en aantrekkelijk opdient aan je lezers. Kortom: je leert de belangrijkste schrijftechnieken om jouw artikelen, webteksten of rapporten aantrekkelijk en leesbaar te maken. Je kunt de cursus op je eigen tempo volgen, wanneer je maar wil en achteraf krijg je feedback.

Lees ook:

– Veel cijfers in je tekst? Gebruik dit lijstje voor een originele vergelijking
– Zo maak je een tekst beter met goede metaforen
– Schrap deze nietszeggende voorbeelden van beeldspraak altijd uit je tekst

Schrijf je net als 10.000 anderen in voor mijn wekelijkse schrijftip. De ‘gouden’ tip ontvang je meteen! Klik op de mail.

Boek schrijven?

Abonneer je op mijn speciale nieuwsbrief voor schrijvers van boeken. Elke week inspiratie en tips.

Wie is Schrijfvis eigenlijk? En wat kun je hier doen?

Klik op de button en neem een kijkje bij de cursussen: je kunt meteen beginnen!

Welke schrijfcursus op Schrijfvis past bij jou? Vergelijk de cursussen

Luister de Schrijfvis-podcast

Verrassende interviews met inspirerende schrijvers, copywriters, journalisten zoals Mensje van Keulen, Govert Schilling, Aartjan van Erkel, Jozua Douglas en de bekendste literair agent van Nederland.

Luister de podcast