Stel je voor: je schrijft één zin, en dat zinnetje verkoop je voor miljoenen. De oprichter van Twitter veilde onlangs de eerste tweet die hij ooit plaatste. Voor de vijf woorden ‘just setting up my twttr’, ontving hij 3 miljoen dollar in cryptovaluta van een koper uit Maleisië. Dat klinkt gek: een zinnetje verkopen. Maar het kan nu in de vorm van een digitaal verzamelobject, een zogenoemde NFT.
En waarschijnlijk is het de voorbode van iets dat schrijvers ook gaan doen. Unieke fragmenten of edities uit hun boek verkopen als NFT. Nu hoor ik je denken: wat is een NFT? In dit artikel krijg je het antwoord.
Wat is een NFT?
NFT staat voor non-fungible token, letterlijk vertaald: een onvervangbare token (een bewijs van eigendom). Het is een techniek waarmee je een bestand zoals een PDF, een foto of een e-book kunt koppelen aan een onvervalsbaar eigendomscertificaat
Met een NFT kun je dus bewijzen: deze foto, dit e-book of dit filmpje is mijn eigendom.
Dat was op internet lang ondenkbaar. Als je een foto-, tekst- of videobestand hebt, kan iemand anders zo’n file namelijk gewoon kopiëren. Diegene heeft dan exact hetzelfde bestand op zijn of haar computer staan. Tot nu toe kon je daardoor nooit echt eigenaar worden van een online foto, tekst, of video. Alles wat op internet stond, was eigenlijk van iedereen.
Dat is nu veranderd.
Als je een NFT maakt, blijft dat bestand van jou zo lang jij dat wil. Andere mensen kunnen het bestand nog steeds kopiëren, maar het eigendomscertificaat is niet te vervalsen. Je bewaart dat bewijs in een digitale portemonnee. Zo lang jij het bewijs van eigendom (de NFT) in je bezit hebt, zal iedereen altijd aan het bestand zien dat jij de eigenaar bent. Voor het eerst kun je daardoor online unieke verzamelobjecten creëren.
Wat is een NFT? Het antwoord in gewone mensentaal
Maar wat is een NFT dan in gewone mensentaal? Je kunt een NFT vergelijken met De Nachtwacht in het Rijksmuseum. Iedereen kan een kopie van het schilderij kopen en in de huiskamer hangen, maar iedereen weet dat het origineel van het Rijksmuseum is. En als iemand dat originele schilderij wil kopen, zal hij een fortuin moeten betalen, want daar is er maar één van.
Door NFT’s kun je nu ook eigenaar worden van bestanden die niet tastbaar zijn. Foto’s, filmpjes, en tekstbestanden kunnen unieke online verzamelobjecten worden, net als een Rembrand of Van Gogh in de tastbare wereld. Zo verkoopt de Amerikaanse basketbalcompetitie NBA video’s van beroemde hoogtepunten uit basketbalwedstrijden als verzamelobjecten.
Deze NFT-video’s kun je vergelijken met zeldzame voetbalplaatjes. Sommige video-NFT’s zijn zo ingesteld dat ze meerdere eigenaren kunnen hebben, bijvoorbeeld vijf of tien, ander video’s kunnen slechts van één iemand zijn. Hoe schaarser het eigendomsrecht op een video, hoe meer geld mensen ervoor bereid zijn te betalen voor de NFT. Rijke basketbalfans willen maar wat graag de trotse bezitter zijn van de spectaculaire dunk waarmee Lebron James scoorde tegen de Sacramento Kings. Maar slechts twee mensen kunnen eigenaar zijn. De NFT van het filmpje is daarom een fortuin waard.
NFT’s, kunstwerken en slimme contracten
Maar niet alleen sportfilmpjes zijn populair. Ook digitale kunstwerken worden in de vorm van NFT’s voor gigantische bedragen verkocht. Zo veilde de kunstenaar Mike Winkelmann een NFT van een collage van van 5000 van zijn kunstwerken. Hij kreeg er 58 miljoen euro voor.
En de waarde van dit soort filmpjes en kunstwerken kan steeds verder oplopen, want je kunt NFT’s doorverkopen. De eigenaar kan het eigendomscertificaat overzetten op de naam van een ander.
En het mooie is: de oorspronkelijke maker blijft verdienen aan het bestand. In NFT’s zit namelijk een slim contract. Als je een NFT ontwerpt, kun je bijvoorbeeld instellen dat je steeds 10 procent van het aankoopbedrag ontvangt als het bestand wordt doorverkocht door een nieuwe eigenaar. Dat is een voordeel ten opzichte van tastbare objecten zoals schilderijen. De makers profiteren dan niet altijd mee als hun kunstwerken voor grote bedragen worden geveild door verzamelaars.
Nadeel is wel dat betalingen voor NFT’s alleen kunnen worden gedaan met cryptovaluta (wat zijn dat eigenlijk?) zoals Bitcoin en Ethereum.
Wat kun je als schrijver met een NFT?
NFT’s kunnen voor een revolutie zorgen in de wereld van schrijvers en uitgevers. Sterker nog: het begin is er al. De Amerikaanse schrijver Blake Butler maakte bijvoorbeeld een speciale digitale editie van zijn roman Decade. Zijn NTF bevatte een PDF-bestand van het boek en een gifje. Een anonieme verzamelaar betaalde 8.000 dollar voor het digitale verzamelobject.
Bekende schrijvers zouden in theorie zelfs zinnen of hoofdstukken als NFT kunnen verkopen. Hoeveel geld zou jij er bijvoorbeeld voor over hebben om officieel eigenaar te worden van de eerste zin van Harry Potter en de steen der wijzen?
Of JK Rowling zou voor de Nederlandse fans een speciale editie van het boek kunnen maken, waarbij de Engelse locaties zijn veranderd in Nederlandse plekken. Ongetwijfeld zouden sommige fans flink willen betalen voor zo’n verzamelobject.
De vraag is natuurlijk of je een zin of een roman op dezelfde manier kunt verkopen als een uniek kunstwerk, en of je dat wel moet willen. Zes Amerikaanse schrijvers van Young Adult-boeken kregen veel kritiek toen ze in 2021 een plan lanceerden waarbij lezers tegen betaling unieke kaarten van personages konden kopen in een online verhaal waaraan ze dan zelf konden meewerken. Ze trokken uiteindelijk de stekker uit het plan.
Slimme contracten voor schrijvers?
Maar NFT’s bieden meer mogelijkheden dan literaire verzamelplaatjes maken. De slimme contracten in de bestanden kunnen er in de toekomst misschien ook voor zorgen dat auteurs automatisch royalty’s ontvangen als hun artikel of boek wordt doorverkocht.
Stel: ik schrijf een artikel voor de New York Times. De hoofdredacteur van een online platform in Japan leest het stuk, en besluit dat hij het ook wil plaatsen. Nu zou hij de redactie moeten benaderen om mijn e-mailadres te vragen, zodat hij vervolgens met mij kan onderhandelen.
In de toekomst kan het artikel misschien worden gepubliceerd als NFT met een slim contract. Dan kan de Japanse hoofdredacteur met één druk op de knop een bedrag betalen en bijvoorbeeld mede-eigenaar worden, zodat hij het stuk op zijn eigen website kan plaatsen. Een percentage van het aankoopbedrag wordt automatisch bijgeschreven op mijn rekening.
Maar dat is toekomstmuziek. Niemand weet nog precies hoe NFT’s zullen worden ingezet bij de publicatie van artikelen voor een breed publiek. De vraag is vooral: welke Nederlandse schrijver durft als eerste te experimenten met een NFT?
Ik heb met de gedachte gespeeld om van dit artikel een NFT te maken, maar het is mij te veel werk (lees hier hoe het moet).
Lees ook:
– Blockchain voor schijvers: nooit meer plagiaat?
– Hoe cryptovalutakenner Krijn Soeteman een boek in de reeks Voor Dummies schreef.
– Geld verdienen met een blog: 9 inkomstenbronnen op een rij
Schrijf je net als 10.000 anderen in voor mijn wekelijkse schrijftip. De ‘gouden’ tip ontvang je meteen! Klik op de mail.
Boek schrijven?
Abonneer je op mijn speciale nieuwsbrief voor schrijvers van boeken. Elke week inspiratie en tips.
Wie is Schrijfvis eigenlijk? En wat kun je hier doen?
Klik op de button en neem een kijkje bij de cursussen: je kunt meteen beginnen!
Welke schrijfcursus op Schrijfvis past bij jou? Vergelijk de cursussenLuister de Schrijfvis-podcast
Verrassende interviews met inspirerende schrijvers, copywriters, journalisten zoals Mensje van Keulen, Govert Schilling, Aartjan van Erkel, Jozua Douglas en de bekendste literair agent van Nederland.
Luister de podcast
