Dit verhaal over een Friese dropmaker is misschien wel het beste voorbeeld van storytelling in Nederland

Ouderwets wordt weer nieuwerwets. Zelfs nu de reclames al jaren van de buis zijn, blijven mensen zich afvragen: bestaat hij echt? Ik heb het over de Friese dropmaker Jochum Douwenga. Zijn verhaal is één van de beste Nederlandse storytelling-voorbeelden.

Douwenga zou de uitvinder zijn van verschillende ouderwetse dropjes zoals zwart-wit Salmiakklinkers, Sneker Zoethoudertjes en Scheepsknopen Drop. Zijn recepten lagen vijftig jaar stof te happen op zijn zolder, omdat fabrikanten zijn de dropjes te ouderwets vonden.

Maar in 1998 bracht Van Slooten Drop en Suikerwaren de dropjes van Douwenga opnieuw op de markt onder de naam Old Timers van Autodrop.

De oude dropmaker hoorde het nieuws terwijl hij in zijn schuur aan een modelbootje werkte. Op de website van Old Timers schrijft Jochum Douwenga:

Hoewel ik vermoed dat m’n handen wat trilden, ging ik onverstoord door met het schuren van mijn mastje, maar van binnen sloeg mijn hart driemaal een klopping over van opwinding. Want ik wist wat dit betekende. Dit betekende dat ze mij, Jochum Douwenga, weer nodig hadden, ja, zelfs niet konden missen.

Voorbeelden van ‘historische’ storytelling

Of de geschiedenis van dropuitvinder Jochum Douwenga nu wel of niet waar is; het bedrijfsverhaal heeft Old Timers veel publiciteit opgeleverd.

Verschillende kranten en televisieprogramma’s gingen naar de dropmaker op zoek (onderaan dit artikel lees je of ze hem vonden en het antwoord op die vraag is verrassend :-)). De dropfabriek ontving tijdens de reclamecampagne maarliefst 2000 brieven per jaar die Douwenga waren geadresseerd. En nog steeds prijkt de oude dropmaker achterop alle pakjes Old Timers.

Historische storytelling is dan ook één van de beste manieren om een merk tot leven te wekken. Vertel hoe je bedrijf is ontstaan, maak personages van de oprichters of medewerkers en vertel zo mogelijk over historische technieken die je gebruikt.

In deze blog leer je aan de hand van talloze voorbeelden hoe je je bedrijfsverhaal tot leven wekt met storytelling.

Storytelling-voorbeelden – tip 1 – Houd de geschiedenis van je bedrijf ‘klein’

Maak keuzes in je bedrijfsverhaal. Verlies je niet in ellenlange beschrijvingen van verschillende eigenaren of panden waarin je bedrijf was gevestigd. Focus je op de periode in de geschiedenis die het meest raakt aan het dagelijks leven van mensen. Het is belangrijk dat ze zich in het verhaal kunnen verplaatsen.

De Keukenhof is bijvoorbeeld tot stand gekomen doordat siertelers hun bloembollen aan een groot publiek wilden laten zien. Maar het bedrijf kiest voor een slimme manier van storytelling waarbij vooral wordt gefocust op de tijd (1401 tot 1436)  dat het gebied de persoonlijke tuin was van gravin Jacoba van Beieren. Zij haalde groente en fruit uit de tuin voor de keuken van haar kasteel.

Dat maakt het bedrijfsverhaal herkenbaar en minder commercieel. Als je door de Keukenhof loopt, zou je je stiekem kunnen voorstellen dat het je tuin is, of dat je door het privedomein loopt van een gravin.  

Het park wordt in het buitenland zelfs gepromoot als: The garden of Europe.

Een ander voorbeeld van deze vorm van storytelling is de reclamecampagne van Verkade over een periode in de jaren dertig waarin meer dan 80 procent van alle arbeiders in de chocoladefabriek uit jonge meisjes bestond. Ze speelden de hoofdrol in commercials met de titel ‘De meisjes van Verkade’. Maar ook veel media (zoals de VPRO) pikten het verhaal op.

Storytelling-voorbeelden – tip 2 – Geef je geschiedenis een gezicht

Geef één personage de hoofdrol in de bedrijfsgeschiedenis. Je bedrijf krijgt dan een gezicht, de uitstraling wordt persoonlijker. Neem dit animatiefilmpje over de uitvinder van Lego. Je krijgt meteen sympathie voor het merk, ook al is het een multinational.

Het helpt als je hoofdpersonage net als de Lego-uitvinder een ‘underdog’ is, als hij of zij obstakels moet overwinnen.

Daarom is het niet altijd vanzelfsprekend om de oprichter als belangrijkste personage te nemen (niet elke oprichter is een underdog). Je kunt je bedrijfsverhaal laagdrempeliger maken door het juist over gewone werknemers te laten gaan, zoals Jochum Douwenga. Maar ook (fictieve) klanten kunnen de geschiedenis van een bedrijf kleur geven. Calvé verwierf bijvoorbeeld  grote bekendheid met reclames waarin is te zien hoe hoe bekende Nederlanders opgroeiden met pindakaas (van Evert van Benthem tot Pieter van den Hoogenband). In de filmpjes zijn ze underdogs. Ze blinken nog niet bepaald uit in hun sport, daardoor voel je automatisch meer sympathie voor ze.

Storytelling-voorbeelden – tip 3 – Vertel over historische technieken en werkwijzes

Er is een reden dat veel bedrijven vol trots hun jaartal van oprichting bij hun merknaam vermelden, (Grolsch, sinds 1615). Hoe ouder je bedrijf, hoe meer kennis er is opgebouwd over het vak.

Veel bedrijven leggen de nadruk op historische  recepten, of methodes die nooit zijn veranderd omdat ze zo goed werken. Zo houdt Coca Cola graag het verhaal in stand over een geheime formule op een stukje papier dat is opgeslagen in een grote kluis.

Grolsch maakte jarenlang reclames onder de titel vakmanschap is meesterschap, waarin het merk pronkte met eeuwenoude technieken om bier te brouwen.

Het spijkerbroekenmerk Levi’s gebruikt dezelfde manier van storytelling. Dit is hun webtekst over de klassieke spijkerbroek Levi’s 501.  

Rond 1873 hadden arbeiders die naar het Westen van Amerika trokken om hun geluk te beproeven broeken nodig die stevig en duurzaam waren. Levi Strauss en Jacob Davis combineerden hoogwaardig denim met klinknagels voor extra versteviging en creëerden zo de allereerste bluejeans: de Levi’s® 501® Original.

 

Storytelling-voorbeelden – tip 4 – Koppel een historisch figuur aan je bedrijfsverhaal

Je kunt een bekende Nederlander inhuren om je product te promoten, maar het is slimmer (en goedkoper) om een historische beroemdheid in je verhaal te verwerken.

Zo maakte Coca Cola ooit in advertenties gebruik van de reputatie van de middeleeuwse schrijver William Shakespeare. Red Bull liftte in de beginjaren van het merk mee op het beeld van de altijd geïnspireerde Leonardo da Vinci.

Maar ook in mijn woonplaats Delft maken bedrijven gebruik van historische beroemdheden. Zo is stadsbakkerij De Diamanten Ring gevestigd in een pand waar Balthasar Gerards sliep in de nacht voordat hij Willem van Oranje doodde. Op de gevel van de bakkerij komt deze episode uit de geschiedenis uitgebreid aan bod.

Storytelling-voorbeelden – tip 4 – Koppel een modern product aan je geschiedenis  

Een historisch bedrijfsverhaal komt pas echt tot leven als je een modern product koppelt aan de geschiedenis. Zo bakt De Diamanten Ring Willem van Oranje-brood met daarop een afbeelding van Willem van Oranje.

Maar in mijn ogen had de bakker het nog slimmer kunnen aanpakken door het product ook een historisch tintje te geven. Nu voelt het brood als een gimmick. Ik was nieuwsgieriger geweest naar het Willem van Oranje-brood als het ook volgens het recept was gebakken dat in de tijd van Willem van Oranje werd gebruikt.  

De dropfabrikant van Old Timers wekt wel op een slimme manierde suggestie te wekken dat dropjes volgens een decennia oud recept zijn gemaakt.

Maar bestaat Jochum Douwenga nu echt?

Ja…en nee

Er bestaat wel degelijk een oud-werknemer van Van Slooten Drop en Suikerwaren met naam Jochem Douwenga. De Volkskrant spoorde hem in 2002 op en stelde hem telefonisch enkele vragen.

Wat bleek? Jochum was geen geweldige verhalenverteller. Zijn antwoord op de meeste vragen: ‘geen commentaar’.

Het programma de Achtste Dag had meer succes. Een documentairemaker kreeg Jochum Douwenga voor de camera (kijk het hilarische item hier). Wat bleek? De pasfoto van Douwenga op de dropverpakking is nep.

Of de verhalen wel echt waar zijn? Ook in de documentaire laat Jochum Douwenga dat in het midden: ‘geen commentaar!’.

Het verhaal over de gepensioneerde dropmaker is waarschijnlijk sterk aangedikt en aangekleed door dit reclamebureau. Maar het succes van het verhaal was er niet minder om. Weinig merken krijgen zo veel gratis aandacht van media als Old Timers. Soms kan een vleugje fictie bij storytelling geen kwaad.

Schrijf je net als 10.000 anderen in voor mijn wekelijkse schrijftip. De ‘gouden’ tip ontvang je meteen! Klik op de mail.

Boek schrijven?

Abonneer je op mijn speciale nieuwsbrief voor schrijvers van boeken. Elke week inspiratie en tips.

Wie is Schrijfvis eigenlijk? En wat kun je hier doen?

Klik op de button en neem een kijkje bij de cursussen: je kunt meteen beginnen!

Welke schrijfcursus op Schrijfvis past bij jou? Vergelijk de cursussen

Luister de Schrijfvis-podcast

Verrassende interviews met inspirerende schrijvers, copywriters, journalisten zoals Mensje van Keulen, Govert Schilling, Aartjan van Erkel, Jozua Douglas en de bekendste literair agent van Nederland.

Luister de podcast

Lees ook:

• Dit is de basis van storytelling in 2 stappen (vaak wordt er veel te ingewikkeld over gedaan)
• Deze storytelling-techniek van Aristoteles is nog steeds goud waard
• Dit zijn de 22 beste boeken over schrijven
• Kort verhaal schrijven? Deze 9 tips van topauteurs bieden houvast
• Dit is hoe topschrijvers onvergetelijke personages uitwerken
•  
• Dit zijn de 7 eigenschappen van pakkende eerste zinnen