Van welke boeken word je een betere schrijver? Als experiment publiceer ik hier af en toe een minirecensie van een roman of thriller die me raakte, en waarvan ik nieuwe inzichten opdeed over schrijven.

Stel je voor: je staat met de auto voor een stoplicht en je wordt plotseling blind. Als je thuis komt, word ook je partner blind, en je buurman. En dan komt een busje van de overheid je ophalen: je bent een gevaar voor je omgeving.  In De stad der blinden van José Saramago breekt een besmettelijke vorm van blindheid uit die complete steden platlegt.

Recensie van De stad der blinden – José Samarago

Met een ruwe schrijfstijl – weinig punten, veel komma’s, geen aanhalingstekens – dompelt Samarago je onder in een nachtmerrie. Wat gebeurt er na het uitbreken van besmettelijke blindheid? Hoe reageren de autoriteiten? Hoe vind je als blinde de weg wanneer iedereen om je heen ook blind wordt? De verwarrende interpunctie draagt bij aan de sfeer van het boek. Door het ontbreken van aanhalingstekens bij dialogen en komma’s die worden gevolgd door hoofdletters, krijg je als lezer soms het gevoel dat je zelf blind bent. Wie praat hier nu precies?

De onderstaande zin komt uit een hoofdstuk waarin de blinden in quarantaine zitten in een oud gebouw, en besluiten om alle beschikbare etenswaren en bezittingen in te zamelen en te verdelen. 

Het is één van de twee, of we geven allemaal, of niemand geeft wat, zei de oogarts, We hebben niets te kiezen, zei zijn vrouw, en bovendien zullen we hierbinnen dezelfde regels moeten toepassen als ze ons daarbuiten hebben opgelegd, wie niet wil betalen, betaalt niet, dat is zijn goed recht, maar dan krijgt hij ook niets te eten, het kan eenvoudigweg niet dat iemand zich voedt op kosten van de anderen, We geven allemaal en we geven alles, zei de oogarts, En wie niets heeft, vroeg de apothekersassistent, Die krijgt natuurlijk wel te eten volgens het terechte principe dat iedereen geeft wat hij kan en krijgt wat hij nodig heeft.  
Stad der blinden – José Samarago

Stad der blinden – toilet op de gang

Je ervaart ook hoe dun het laagje beschaving is, waar het dagelijks leven op draait. Door de ogen van de enige vrouw die haar zicht behoudt, vang je beelden op van de aftakeling van de maatschappij. Ze belandt samen met een klein groepje blinden in barakken van opvangkampen waar mensen jammerend op bed liggen en hun behoeften doen in de gangen omdat ze het toilet niet kunnen vinden. Ze loopt door straten waar op de tast winkels worden geplunderd, en slaapt in gekraakte huizen van mensen die zijn afgevoerd.

De stad der blinden is één van de origineelste en meest rauwe boeken die ik in de afgelopen jaren heb gelezen. De roman deed me denken aan De beproeving van Stephen King en De weg van Cormac McCarthy. Het boek voert je mee naar een macabere wereld, maar tegelijkertijd besef je: de stad der blinden is maar een paar stapjes van onze maatschappij verwijderd.

Schrijftechnieken uit De stad der blinden

Wat kun je leren van De stad der blinden als je zelf een boek wilt schrijven?

• De kracht van een kleine afgeschermde locatie. Om een verhaal over een land, stad of de hele wereld te vertellen hoef je geen tientallen plekken te beschrijven. In De stad der blinden bevinden de hoofdpersonages zich het grootste deel van het boek in één gebouw, een opvangkamp. Wat er in de rest van de stad gebeurt horen ze op de radio en van nieuwe mensen die in het kamp arriveren. Het verhaal blijft daardoor klein en overzichtelijk, maar toch krijg je een beeld van een complete samenleving die in de ban is van een vreselijke ziekte.
• Zet interpunctie naar je hand. Er zijn talloze regels voor interpunctie, maar soms is het in het voor de sfeer van een verhaal beter om geen aanhalingstekens, komma’s of punten te gebruiken. Kortom: als het zo uitkomt, wees blind voor schrijfregels (hier nog 7 regels die je aan je laars kunt lappen).

Bestel De stad der blinden van José Saramago bij Bol.com.

Schrijf je net als 10.000 anderen in voor mijn wekelijkse schrijftip. De ‘gouden’ tip ontvang je meteen! Klik op de mail.

Boek schrijven?

Abonneer je op mijn speciale nieuwsbrief voor schrijvers van boeken. Elke week inspiratie en tips.

Wie is Schrijfvis eigenlijk? En wat kun je hier doen?

Klik op de button en neem een kijkje bij de cursussen: je kunt meteen beginnen!

Welke schrijfcursus op Schrijfvis past bij jou? Vergelijk de cursussen

Luister de Schrijfvis-podcast

Verrassende interviews met inspirerende schrijvers, copywriters, journalisten zoals Mensje van Keulen, Govert Schilling, Aartjan van Erkel, Jozua Douglas en de bekendste literair agent van Nederland.

Luister de podcast