Elk toetsenbord waarop ik ooit heb getypt, begon met de letters ‘qwerty’. De lettervolgorde is zelfs al aanwezig op de oude typemachine (zie foto) uit de jaren veertig die als decoratiestuk in mijn huiskamer staat.
Als schrijver en journalist heb ik me eigenlijk nooit afgevraagd waar die indeling vandaan komt, ook al zijn mijn vingers honderdduizenden over deze toetsen gegleden.
Maar deze vakantie startte ik een hobbyproject: een YouTube-kanaal waarop ik filmpjes maak over de geschiedenis van dagelijkse dingen. Dat bracht me op de vraag: waarom typen we op qwerty-toetsenborden? Onder de video krijg je het uitgebreide antwoord.
Waarom typen we op een qwerty-toetsenbord
Als je naar het antwoord zoekt, kom je al snel terecht bij een broodje-aap-verhaal over Christopher Sholes. Hij was de ontwerper van één van de eerste typmachines én de uitvinder van het qwerty-toetsenbord.
Sholes zou volgens het verhaal expres voor een onlogische indeling van de letters hebben gekozen, zodat mensen niet te snel zouden typen. De mechaniek van zijn typemachine zou daar niet tegen bestand zijn geweest.
Maar dat is onzin. De bijzondere lettervolgorde ontstond waarschijnlijk onder invloed van telegraaf, zo blijkt uit een recente studie.
En dan gaat het niet over de krant, maar over het apparaat waarmee mensen in de negentiende eeuw berichten over grote afstanden verstuurden in morsecode, oftewel een serie piepjes.
Qwerty door morsecode
Telegraafberichten werden uiteindelijk uitgetypt op een typemachine. Maar het vertalen van morsecode was een lastig klusje voor de typisten. Elke letter stond voor een bepaald aantal piepjes.
Maar sommige codes voor lettercombinaties leken veel op elkaar. Soms wist je pas na een hele serie piepjes of iemand een een ‘z’ overseinde, of de letters ‘se’. Daarom werden deze letters dicht bij elkaar geplaatst op de typmachine. Ook werd er rekening gehouden met letters die veel gebruikt werden, of juist weinig. De q kwam vaak niet voor in berichten, daarom werd deze letter helemaal aan de zijkant geplaatst.
Zo ontstond uiteindelijk het qwerty-toetsenbord. Elke keer dat je vingers over de toetsen gaan, breng je eigenlijk een ode aan de telegrafisten uit de negentiende eeuw…
Lees ook:
Mis geen schrijftips…
Schrijf je net als 10.000 anderen in voor mijn wekelijkse schrijftip. De ‘gouden’ tip ontvang je meteen! Klik op de mail.
Boek schrijven?
Abonneer je op mijn speciale nieuwsbrief voor schrijvers van boeken. Elke week inspiratie en tips.
Wie is Schrijfvis eigenlijk? En wat kun je hier doen?
Klik op de button en neem een kijkje bij de cursussen: je kunt meteen beginnen!
Welke schrijfcursus op Schrijfvis past bij jou? Vergelijk de cursussenLuister de Schrijfvis-podcast
Verrassende interviews met inspirerende schrijvers, copywriters, journalisten zoals Mensje van Keulen, Govert Schilling, Aartjan van Erkel, Jozua Douglas en de bekendste literair agent van Nederland.
Luister de podcast
