Ik was deze week getuige van de voorzichtige doorbraak van een Nederlandse auteur in de Verenigde Staten, gewoon terwijl ik zat te werken op een flexplek in Leiden. Naast me zat collega-wetenschapsjournalist Mariska van Sprundel, met wie ik regelmatig afspreek om een dagje samen te werken. Ze zei tijdens de lunch: ik moet straks nog even digitaal een contract ondertekenen voor mijn boek.”
“Wat voor contract?”, vroeg ik.
“Met een uitgever in Amerika die mijn boek daar op de markt gaat brengen.”
Het verbaasde me. Mariska schreef een jaar geleden een non-fictieboek: Alles wat je wilt weten over hardlopen – een persoonlijke zoektocht naar de wetenschap achter hardlopen. Ik las het met plezier. Het boek kreeg veel aandacht in de media, en verkocht aardig, maar het werd nooit een bestseller. Hoe was ze nu opeens op de radar gekomen van een Amerikaanse uitgever? Haar antwoord: “Het was een kwestie van een mailtje sturen.”
Staat Mariska van Sprundel voor een doorbraak in de VS?
Hoe dat zit? Je leest het in dit interview met Mariska van Sprundel, een schoolvoorbeeld van een pragmatische auteur. Ze begon niet zomaar te schrijven aan haar hardloopboek. Ze begon een dag nadat ze een cursus deed waarin haar de vraag werd gesteld: wat wil je dat er later op je grafsteen komt te staan? Haar antwoord: bestsellerauteur. Ze vond eigenhandig een Amerikaanse uitgever. En ze is inmiddels al bezig met haar tweede boek over haar grote passie, hardlopen.
Hoe en wanneer kwam je op het idee voor je boek?
Mariska van Sprundel: Dat is nu vier jaar geleden. Ik was in het oude Volkskrantgebouw op een symposium van bureau wibaut, een journalistencollectief in Amsterdam. Daar volgde ik een workshop over de vraag: wat wil je nog graag bereiken in je werk en wat houdt je tegen. Eén van de opdrachten was: schrijf een tekst die je graag op je grafsteen zou zien staan. Toen schreef ik: ‘Mariska van sprundel, schrijver van twee bestsellers.’ Daarna moest je op een soort bingokaart aankruisen welke smoesjes je gebruikte om droomprojecten zoals een boek uit te stellen. Daar stonden dingen op als:
- ik moet eerst meer ervaring opdoen
- ik heb er geen tijd voor
- iemand anders kan dit vast beter
Ik kruiste bijna alle smoesjes aan, en dacht: waarom begin ik eigenlijk niet gewoon aan dat boek? De volgende dag begon ik met brainstormen.
Wist je meteen waarover je een boek zou gaan schrijven?
Mariska van Sprundel: Het was voor mij snel duidelijk dat het over hardlopen moest gaan. Ik ben in mijn vrije tijd een fanatieke hardloper en schrijf als journalist over wetenschap. Die twee interesses wilde ik bij elkaar brengen.
Een tijdje speelde ik met het idee om een boek te schrijven over de biologie van hardlopen, een soort reis door het menselijk lichaam: wat gebeurt er precies als je hardloopt? Maar uiteindelijk raakte ik meer geïnteresseerd in hardloopmythes. Loop je beter als je dure schoenen aantrekt? En helpt het om te rekken en strekken voor het lopen, of maakt het niets uit? Hardlopers geven elkaar vaak adviezen over deze dingen. Bij het horen van zo’n advies dacht ik vaak: klopt dit eigenlijk wel?
Van het idee om hier een boek over te schrijven werd ik echt enthousiast. Ik dacht: misschien is het wel een gat in de markt. Je hebt namelijk wel veel bekende boeken over hardlopen en wetenschap, maar dat is vaak droge kost. Neem The Lore of running van Tim Noakes. Dat is een soort wetenschappelijke encyclopedie over hardlopen, heel interessant. Maar het staat vol met cijfers, grafieken en tabellen, het is niet zo geschikt voor leken.
Mijn idee was: ik schrijf een boek over de wetenschap achter hardlopen, maar dan wel een lekker leesboek dat je bij wijze van spreken in de vakantie op het strand kunt lezen.
Schrijfritueel en twijfel
Hoe verliep het schrijfproces?
In het begin ging het langzaam. Ik had veel lol in het schrijven, maar ik zat in mijn eentje achter mijn computer, en kreeg geen feedback. Dan denk je soms wel: zitten mensen echt te wachten op dit boek? Er was een bekende uitgever geïnteresseerd, maar die haakte uiteindelijk af omdat hij vreesde dat mijn boek maar een kleine niche zou aanspreken: hardlopers die ook nog geïnteresseerd zijn in wetenschap. Toen was ik wel even teleurgesteld.
Heb je ooit gedacht aan stoppen?
Nee, er zijn bekende schrijvers wiens werk wel 20 keer is afgewezen. Het zou gek zijn als ik dan na de eerste afwijzing van een uitgever zou stoppen. Door mijn werk bij de populair wetenschappelijke website Kennislink kwam ik uiteindelijk via mijn hoofdredacteur in contact met een andere uitgever, Amsterdam University Press. De mensen daar waren wel enthousiast over mijn plan voor een boek over hardloopmythes. Ik kreeg zelfs meteen een boekcontract aangeboden.
Dat was de bevestiging die ik nodig had, en het zorgde voor een deadline. Amsterdam University Press wilde mijn boek in de zomer uitgeven, omdat mensen dan veel buiten gaan sporten. Ik moest dus wel aan de slag.
Had je een bepaald schrijfritueel?
Mariska van Sprundel: Niet echt, eigenlijk werkte ik gewoon van 9 tot 5, net als altijd. Mijn vaste klussen als freelance journalist hield ik, maar ik nam geen losse opdrachten meer aan. Uiteindelijk schreef ik ongeveer de helft van de tijd aan mijn boek. Meestal werkte ik gewoon thuis, dat vind ik prettig. En als ik die omgeving zat was, ging ik bij Seats2meet in Utrecht zitten.
Media-aandacht en verkoopcijfers
Hoe is je boek ontvangen?
Ik had het geluk dat er veel interesse was van de pers. Mijn uitgever had recensie-exemplaren gestuurd naar alle grote kranten. En bijna allemaal besteedden ze aandacht aan Alles wat je wilt weten over hardlopen. Ik werd geinterviewd door de Volkskrant, Algemeen Dagblad en Trouw. NRC schreef een recensie. En uiteindelijk maakte de Volkskrant ook nog een uitgebreide video over mijn boek (lees verder onder de video)
Andere media haakten daar weer op in. Lindanieuws belde me bijvoorbeeld omdat ze het stuk in de Volkskrant hadden gelezen. Verder schrijf ik zelf voor Runners World. Zij hebben zelfs een actie georganiseerd waarbij nieuwe abonnees gratis mijn boek kregen.
Ben je tevreden over de verkoopcijfers van je boek?
Er zijn ongeveer 3.000 exemplaren van Alles wat je wilt weten over hardlopen verkocht. Daar ben ik blij mee, al kan het natuurlijk altijd beter. In het begin gaf ik veel interviews en zelfs lezingen om mijn boek te promoten, maar na een jaar is de interesse wat afgevlakt. Dat is logisch. Je ziet dat ook aan de cijfers. Vorig jaar gingen er 2500 exemplaren over de toonbank, dit jaar tot nu toe 450.
Je boek is geen bestseller geworden, en toch wordt Alles wat je wilt weten over hardlopen nu uitgegeven in Amerika. Hoe heb je dat voor elkaar gekregen?
Dat heb ik vooral te danken aan mijn vriend. Hij bekijkt de publicatie van mijn boek wat zakelijker dan ik. Toen ik bij mijn Nederlandse uitgever tekende, viel zijn oog op een standaardvoorwaarde in het contract. De uitgever zou vijftig procent van de opbrengsten krijgen als de rechten van het boek werden verkocht aan een Engelstalige uitgeverij.
Hij vroeg of ze die voorwaarde konden schrappen, zodat we zelf op zoek konden naar een Engelse uitgeverij. Dat bleek geen probleem.
Toen we begin dit jaar naar Amerika op vakantie gingen, leek het ons een leuk om een paar afspraken te regelen bij Amerikaanse uitgevers om te kijken of er animo was voor het boek. Ik had veel Amerikaanse experts geinterviewd voor het boek, dus ik dacht: waarom zou het dan niet interessant zijn voor de Amerikaanse markt.
Uitgevers mailen
Hoe heb je uiteindelijk een uitgever gevonden? Gebruikte je speciale tactieken?
We hebben gewoon een paar mailtjes gestuurd naar uitgeverijen die veel boeken over wetenschappelijke onderwerpen publiceren, zoals Harvard University Press en MIT Press. Het hielp dat mijn vriend de mailtjes stuurde, hij werd door sommige uitgeverijen meteen gezien als mijn agent.
We kregen veel leuke reacties terug. Een paar uitgeverijen hadden geen interesse, ze hadden bijvoorbeeld net een ander boek gepubliceerd. Maar MIT hapte meteen toe. Ze vroegen om mijn manuscript en hebben het laten lezen door drie Nederlands sprekende beoordelaars. Die proeflezers waren unaniem enthousiast en de uitgeverij bood me een contract aan. Inmiddels heb heb ik het contract getekend, ik krijg zelfs een voorschot van een paar duizend dollar.
Wat verwacht je van je boek als het straks in Amerika in de winkel ligt?
Als ik eraan denk dat het boek straks in Amerika verschijnt, maakt dat me best zenuwachtig. Ik ben enorm benieuwd hoe de cover eruit zal zien, en welke titel het zal krijgen. Aan de andere kant ben ik ook nuchter. De Amerikaanse markt is enorm, maar dat betekent niet automatisch dat je ook veel boeken verkoopt. Ik sprak pas een andere Nederlandse auteur die in de Verenigde Staten is gepubliceerd, en hij had nog geen 2.000 boeken verkocht.
Ga je nu ook proberen om je boek aan uitgevers in andere landen te slijten?
Daar heb ik nog geen concrete plannen voor. Maar een Chinese versie van Alles wat je wilt weten over hardlopen klinkt goed. Al weet ik eigenlijk helemaal niet of hardlopen daar populair is.
Foto bovenaan artikel: Tessa Posthuma de Boer.
Lees ook deze artikelen over het schrijven van fictie.
- Boek schrijven? Met dit stappenplan lukt het me te debuteren als auteur
- Kort verhaal schrijven? Deze 7 inzichten van topauteurs helpen je op weg
- Hoeveel woorden telt een boek eigenlijk?
Schrijf je net als 10.000 anderen in voor mijn wekelijkse schrijftip. De ‘gouden’ tip ontvang je meteen! Klik op de mail.
Boek schrijven?
Abonneer je op mijn speciale nieuwsbrief voor schrijvers van boeken. Elke week inspiratie en tips.
Wie is Schrijfvis eigenlijk? En wat kun je hier doen?
Klik op de button en neem een kijkje bij de cursussen: je kunt meteen beginnen!
Welke schrijfcursus op Schrijfvis past bij jou? Vergelijk de cursussenLuister de Schrijfvis-podcast
Verrassende interviews met inspirerende schrijvers, copywriters, journalisten zoals Mensje van Keulen, Govert Schilling, Aartjan van Erkel, Jozua Douglas en de bekendste literair agent van Nederland.
Luister de podcast
