’t Kofschip is een handig ezelsbruggetje dat je kunt gebruiken om erachter te komen hoe je een zwak werkwoord in de verleden tijd spelt.
Als voorbeeld neem ik hieronder de werkwoorden vegen en hakken. Je zegt: ik veeg en ik hak. Maar wat gebeurt er in de verleden tijd?
Zo werkt ’t kofschip
Schrijf je dan: ik veegde, of ik veegte?
En schrijf je: ik hakte, of ik hakde?
Dat kun je checken door te kijken naar de medeklinkers in het woord ’t kofschip, dus deze letters: t,k,f,s,ch en p.
Eindigt de stam van het werkwoord (dat is het hele werkwoord min de letters en) op een letter uit ’t kofschip? Dan gebruik je in de verleden tijd een t. Bij elke andere letter gebruik je een d.
Bij vegen is de stam ‘veg’. De laatste letter is een ‘g’. Die zit niet in het kofschip, en dus eindigt het werkwoord in de verleden tijd niet op een t, maar op een d.
Je schrijft dus: ik veegde.
Bij hakken is de stam ‘hak’. De ‘k’ zit wel in het ’t kofschip, en dus eindigt het werkwoord in de verleden tijd op een t, en niet op een d.
Het is dus: ik hakte.
(Lees ook: zo vind je de persoonsvorm in een zin)
Meer voorbeelden en voltooid deelwoorden
In de video hieronder zie je nog een paar voorbeelden.
Met ’t kofschip kun je trouwens ook meteen zien of het voltooid deelwoord een d of een t krijgt.
Met een voltooid deelwoord geef je aan dat iets al gebeurd is. Oftewel: datgene wat je beschrijft is voltooid verleden tijd.
Je schrijft dus:
‘Ik heb geveegd’.
Want de laatste letter van de stam (veeg) is een g, en die zit niet in ’t kofschip.
En:
‘Ik heb gehakt‘.
Want de laatste letter van de stam (hak) is een k en die zit wel in ’t kofschip.
Moeite met d of t?
Als je moeite hebt met d’s en t’s, ben je trouwens in goed gezelschap. William Shakespeare, de beroemdste schrijver ter wereld spelde voltooid deelwoorden om de haverklap verkeerd. In zijn toneelstukken schreef hij het voltooid deelwoord blessed (gezegend) bijvoorbeeld vaak als blest (gezegent, fout dus).
Maar hij had dan ook pech, want in het Engels werkt ’t kofschip niet. Doe dus je voordeel met dit ezelsbruggetje.
Lees hier alle schrijftips op Schrijfvis, of in ieder geval:
– Bij deze 11 woorden liggen spelfouten op de loer
– Dit is waarom iedereen soms dt-fouten maakt
– Zo vind je het gezegde in een zin
– Moet jij op voltooid deelwoord-dieet? Lees dit artikel
Schrijf je net als 10.000 anderen in voor mijn wekelijkse schrijftip. De ‘gouden’ tip ontvang je meteen! Klik op de mail.
Boek schrijven?
Abonneer je op mijn speciale nieuwsbrief voor schrijvers van boeken. Elke week inspiratie en tips.
Wie is Schrijfvis eigenlijk? En wat kun je hier doen?
Klik op de button en neem een kijkje bij de cursussen: je kunt meteen beginnen!
Welke schrijfcursus op Schrijfvis past bij jou? Vergelijk de cursussenLuister de Schrijfvis-podcast
Verrassende interviews met inspirerende schrijvers, copywriters, journalisten zoals Mensje van Keulen, Govert Schilling, Aartjan van Erkel, Jozua Douglas en de bekendste literair agent van Nederland.
Luister de podcast
One Comment